Đúc đồng trước hết phải tạo vật mẫu, trước khi nấu đồng chảy thành nước rồi rót vào khuôn mẫu. Sau khi đúc chờ khuôn nguội là dỡ khuôn sau đó sửa nguội,đánh bóng và làm màu cho sản phẩm.
Tóm tắt quy trình đúc một sản phẩm bằng đồng như sau:
Tạo khuôn mẫu: đòi hòi nghệ nhân có tay nghề cao,trình độ điêu khắc điêu luyện, nhiều năm kinh nghiệm để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu,ý tưởng,diện mạo cho mẫu. Khuôn mẫu là quá trình quan trọng cho sản phẩm đúc đồng đẹp hay không phụ thuộc rất nhiều vào người tạo khuôn, cần đáp ứng yêu cầu kỹ,mỹ thuật cao.
Cốt để làm khuôn mẫu gồm: đất sét,thạch cao,bông sợ, khung thép dùng đúc những sản phẩm chuông,đỉnh đồng,tượng đồng cỡ lớn…
tạo khuôn mẫu bằng công nghệ sáp,nhựa để đúc những sản phẩm nhỏ,yêu cầu kỹ thuật cao.
Qúa trình làm khuôn:Làm khuôn có vai trò quan trọng cho việc thành công cho sản phẩm đúc,với những khuôn mẫu cho tượng chuông lớn đòi hỏi người thợ tay nghề cao,kinh nghiệm lâu năm, đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối quyết định hình thành của sản phẩm.
Chất liệu làm khuôn thường là đất sét,đá,thạch cao,nhựa composite…
Tạo mẫu, điêu khắc nghệ thuật 3 chiều bằng đất sét,thạch cao
Nung khuôn nóng: Trước khi đúc đồng cần 2 việc khá quan trọng đó là nung khuôn hay còn gọi là sấy, nhiệt độ nung khuôn thường 1000 – 1200 độ
Nấu đồng chảy và rót nước đồng: Nấu đồng bằng nồi chuyên dụng, nồi nấu đồng thường được làm bằng chất chịu lửa như đất nung,đất sét thịt,cấu tạo nồi thành 2 phần, phần dưới là lò than,phần trên đựng nước đồng nóng chảy.
Nấu đồng: để dây đồng vụn vào nồi,thau đồng,thiếc nấu chảy thành nước ở nhiệt độ cao khi thấy ánh sáng trắng bốc lên là được.
Rót nước đồng: Khi rót đồng cần đặt khuôn ngược lên,để các lỗ để rót nước đồng vào khuôn cho dễ dàng, khi rót đồng người thờ cần đều tay,liên tục để giữ nhiệt độ của đồng. Rót nước đồng vào khắp khuôn mẫu,từ những góc hoa văn nhỏ, khi nước đồng chảy khắp khuôn mẫu,trào lên miệng khuôn là đẹp.
Qúa trình nấu và rót đồng lên khuôn
Rót nước đồng vào mẫu khuôn cần đúc
Sau khi rót đồng vào khuôn mẫu xong,chờ khuôn nguội là dỡ khuôn để lấy sản phẩm cần làm nguội. Sau khi cắt ba via, cần sửa cho các hoa văn sắc nét hơn,tỉ mỉ hơn trong từng chi tiết để sản phẩm hoàn thiện hơn,người thợ cần có tay nghề cao để tạo lên sản phẩm mang giá trị nghệ thuật cao.
Công đoạn làm màu là dùng hóa chất,đánh bóng,tẩy sạch sẽ để tạo màu đồ đồng bền đẹp,đồng giả cổ… Mỗi màu sắc cần có những chất phụ giúp để lấy màu khác nhau. Sau khi làm màu đều công đoạn cuối là phù chất bảo vệ ngoài cùng chánh ẩm ướt,mua nắng.
Đây là tóm tắt quy trình đúc đồng của Công ty Đồ đồng Việt