Nguyên lí hoạt động của van an toàn và van giảm áp
Van an toàn xuất hiện trong các hệ thống thủy lực có chức năng giữ cho áp suất hệ thống luôn luôn ở dưới một áp suất cài đặt an toàn
Van an toàn hoạt động rất đơn giản. Ở trang thái bình thường, van an toàn đóng, dầu không qua được . Hệ thống hoạt động bình thường theo thiết kế, không ảnh hưởng gì. Khi áp suất trong hệ thống tăng cao, vượt quá áp suất cài đặt, van an toàn sẽ mở ra, dầu áp suất cao tự động chảy về bề dầu. Áp suất cài đặt của van an toàn thường cao hơn 20% áp suất cao nhất của hệ thống.
Van giảm áp, Van hoạt động theo nguyên lý, áp suất cửa ra luôn thấp hơn áp suất trước khi vào van, chức năng của van giảm áp là giảm áp suất của hệ thống xuống áp suất cần
Tại sao k giảm áp suất của bơm xuống mà lại phải dùng Van giảm áp?
Vì trong hệ thống của chúng ta có rất nhiều cơ cấu chấp hành hoạt động với áp suất khác nhau. Nếu dùng 1 áp suất sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới các phân tử và cơ cấu chấp hành.
Cả hai van an toàn và van áp suất đều làm việc dựa trên nguyên lí thay đổi áp suất. Vì vậy người ta hay nhầm lẫn và gọi cùng 1 tên là van áp suất
Hai loại van có chung một nguyên lí hoạt động nhưng lại có sự khác biệt rõ rệt về chức năng.
Van an toàn lấy tín hiệu từ trước van, tức là thế nào? Áp suất trước khi qua van sẽ quyết định tới sự hoạt động của van.Nếu áp suất của dầu thủy lực thấp hơn giá trị cài đặt, van an toàn sẽ đóng k cho dầu đi qua van, dầu sẽ đi lên qua van điều chỉnh, điều khiển khác tới cơ quan chấp hành. Khi tín hiệu trước van lên cao thì van an toàn mở. Dầu áp suất cao sẽ chảy qua van an toàn về bể. Áp suất hệ thống được giảm xuống, bảo vệ toàn bộ hệ thống. Sau van giảm áp, áp suất luôn bằng 0. Tóm lại van an toàn lấy tín hiệu dầu ở trước van hoạt động để bảo vệ hệ thống.
Van giảm áp thì ngược lại . Lấy tín hiệu từ sau van để hoạt động. Khi chúng ta cài đặt giá trị áp suất cho van giảm áp thì áp suất dầu thủy lực khi chạy qua van sẽ luôn luôn nhỏ hơn áp suất cài đặt. Nếu như áp suất sau nhỏ hơn giá trị cài đặt thì lõi van sẽ tác động để đưa áp suất lên tới đúng giá trị cài đặt. Sau van giảm áp là áp suất giá trị cài đặt.
Nếu xét kĩ thì van giảm áp cũng là 1 loiaij van có chức năng bảo vệ hệ thống.Tuy nhiên nó chỉ có thể bảo vệ hệ thống ở phía sau van chứ không thể bảo vệ được bơm thủy lực , bì van giảm áp lấy tín hiệu từ đằng sau chứ không liên quan đến kí hiệu đằng trước, trường hợp quá áp phía trước van gây ra hỏng bơm, van cũng không hề quan tâm. Áp suất sau luôn nhỏ hơn giá trị hoạt động. Van an toàn cũng là một lại van giảm áp. Tuy nhiên nó giảm áp về tới 0 chứ không có giá trị khác . Nên 2 loại van này dễ gây ra nhầm lẫn.
Trong một số ứng dụng nhỏ, mà người ta cần dùng van giảm áp, các kĩ sư thường bỏ van an toàn vì tin rằng van giảm áp có thể bảo vệ được toàn bộ hệ thống do họ lắp ngay ở gần bơm thủy lực. Điều này hoàn toàn sai lầm. Bơm được coi là trái tim của hệ thống vì thế chúng ta không thể nào bỏ qua việc bảo vệ cho thiết bị này. Xin nhắc lại là van giảm áp chỉ có thể đảm bảo áp suất sau van chứ không thể giữ được áp suất trước van nên không bảo vệ được bơm. Van an toàn vẫn phải sử dụng trong bất kì hệ thống nào.
(Biên tập viên: Máy & thiết bị SUMAC, nguồn siêu tầm)