Hệ thống xích trong công nghiệp

Hệ thống xích trong công nghiệp

Hệ thống xích - truyền xích bao gồm dây xích và nhông xích (đĩa xích) dẫn truyền lực. Hệ xích thường dùng để truyền chuyển động từ các động cơ - trực tiếp, hộp giảm tốc - gián tiếp. Sự ăn khớp của nhông xích và các mắt xích của dây xich tạo lên chuyển động liên tục lực tác dụng đảm bảo bảo toàn. Có  nhiều cách bố trí hệ thống truyền lực và nhông xích khác nhau, có thể gồm 2 hoặc nhiều nhông xích cùng hỗ trợ trong hệ thống máy. Những nhông làm nhiệm vụ đảm bảo độ căng cho dây xích, và có những nhông đĩa xích được lắp vào để bắt kịp các chuyển động cùng lúc trong các thiết bị chính xác yêu cầu ăn khớp theo điểm để hoàn thiện sản phẩm.

Phân loại xích:

Có nhiều cách phân loại xích: nhưng xích thường được phân loại thành 3 dạng chủ yếu, ngoài ra còn có các xích đặc chủng riêng. Cụ thể gồm: xích kéo, xích tải, xích truyền động. Xích được tiêu chuẩn hóa và được sản xuất tại các nhà máy chuyên biệt. Có thể kể đến một số tiêu chuẩn như:

+ tiêu chuẩn ANSI (American National Standards Institute) Mỹ 

+ tiêu chuẩn DIN (Deutsches Institut für Normung) Đức

+ tiêu chuẩn JIS (Japanese Industrial Standards) Nhật

+ tiêu chuẩn ISO và các tiêu chuẩn BS, ASME 1995, AS, IEC, S, AS3000, SIS, SSPC

a) xích tải tròn (thường được sử dụng trên palang, hệ thống tải nặng,..)

b) xích tải bàn

c) xích kéo ống

d) xích truyền động 1 dãy (xích con lăn)

e) xích truyền động 2 dãy (xích con lăn hai dãy)

f) xích truyền động má cong (xích con lăn má cong)

g) xích truyền động ống

h,i) xích răng có má dẫn hướng trong và ngoài

j,k) xích ống truyền động có mắt xích định hình, có tay gá, có tai gá hỗ trợ

 Đối với xích truyền động có thể chia là:

- xích con lăn,

- xích răng,

- xích ống

- và xích ống định hình.

Kèm theo có thể chia thêm như: 

- xích công nghiệp 1 dãy

-  xích công nghiệp nhiều dãy

- xích có tai gá 1 bên

- xích có tai gá 2 bên

Ưu điểm

so với bộ truyền đai ( dây đai - dây curoa) bộ truyền xích có ưu điểm:

+ Có thể làm việc khi quá tải đột ngột, hiệu suất cao hơn, không có hiện tượng trượt

+ Không đòi hỏi phải căng xích, lực tác dụng lên trục và ổ nhỏ hơn

+ Kích thước bộ truyền nhỏ hơn bộ truyền đai nếu truyền cùng công suất và số vòng quay

+ Bộ truyền xích truyền công xuất nhờ vào sự ăn khớp giữa xích và đĩa nhông, do đó góc ôm không có vị trí quan trọng nhu trong bộ truyền đai và do đó có thể truyền công suất và chuyển động cho nhiều đĩa xích đồng dẫn.

Nhược điểm

Bộ truyền xích với hệ thống nhông đĩa xích và xích có nhược điểm theo nguyên lý cấu tạo là sự phân bổ của các điểm bố trí xích - nhánh xích trên hệ thộng truyền động xích  với đĩa xích không theo đường tròn ( với hệ thống 3 nhông đĩa xích trở lên). Do đó, khi vào khớp và ra khớp, các mắt xích xoay tương đối với nhau và bản lề xích bị mòn, gây nên tải trọng phụ thụ động, ồn khi làm việc, có tỷ số truyền tức thời thay đổi nên vận tốc tức thời của xích và bánh xích bị dẫn thay đổi, cần phải bôi trơn thường xuyên và phải có bộ phận điều chỉnh xích.

(Biên tập viên: Máy & thiết bị SUMAC, nguồn siêu tầm)